ANKARA YAZI

VEDA MEKTUBU

​12 Eylül Darbesi'nde yaşanan aile dramı sinemada. TRT'nin Türk sinemasının 100. Yılı Nedeniyle destekleği 33 film arasında yer alan 'Ankara Yazı-Veda Mektubu bugün gösterime giriyor.

Gösterime sokuluş tarihi manidar olmuş çünkü bugün Deniz Gezmiş'in idam edilişinin 44. senesi. Bir sağdan bir soldan mantığını sorgulamak için seçilmiş ise mantıklı olabilecek bir tarih. Mustafa Pevlivanoğlu'nun idam ediliş tarihi ise 7 ekim 1980.

2010 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından idamından önce tutuklu bulunduğu sırada annesine yazdığı mektup AK Parti meclis grup toplantısında okunmuştur.

Yaşar Okuyan'ın 12 Eylül dönemine dair anılarını anlattığı "O Yıllar" adlı kitabı Doğan Kitap tarafından yayınlandı.

12 Eylül darbesi sonrası idam edilen ilk ülkücü

Kitapta en dikkat çekici bölüm ise 12 Eylül Darbesi sonrası idam edilen ilk ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu ile ilgili ayrıntılar. 

Mahkemenin idam kararının ardından, Pehlivanoğlu'nun olayda silah kullanmadığı tespit ediliyor. Ancak bunun üzerine yapılan idamı durdurma girişimlerine, Kenan Evren engel oluyor. Evren, "Bana da öyle bilgi geldi. Ama artık çok geç infazdan dönemeyiz." diyor.

Denge olsun diye idam ettik

İdam kararını veren Sıkıyönetim Mahkemesi Hâkimi Ali Fahir Kayacan daha sonra anlattığı anılarında, Mustafa Pehlivanoğlu'nun asılan solcu Necdet Adalı'ya denge olsun diye idam edildiğini belirtmişti.

Pehlivanoğlu ne ile suçlanıyordu?

Balgat'ta, 10 Ağustos 1978 gecesi, teravih vakti, mahalledeki 5 kahvehane, kimliği belirsiz kişilerce tabancalarla tarandı, 5 kişi yaşamını yitirdi. Tarihe 'Balgat katliamı' olarak geçen bu olayda, sol görüşlülere ait üç kahvehanede 3, ülkücülere ait iki kahvehanede de 2 kişi yaşamını yitirdi. Olaydan sonra operasyona başlayan polis, 3 kilometre uzakta, Ülkücülerin yoğun olarak oturduğu Karapınar Mahallesi'ne baskın düzenledi ve bir grup genci gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar arasında, 22 yaşındaki Mustafa Pehlivanoğlu da vardı. 12 Eylül 1980 askerî darbesinden önce yapılan yargılama sonunda idam cezasına çarptırılmıştı. 2 yıl kadar hapis yatan Mustafa Pehlivanoğlu ile aynı davadan yargılanan İsa Armağan, yatmakta oldukları ve çok sıkı korunan Mamak Askerî Cezaevi'nden kaçtılar. Planları yurtdışına kaçmaktı. Ancak aynı günlerde 12 Eylül darbesi yapıldı, sıkıyönetim ilan edildi. Mustafa Pehlivanoğlu ile İsa Armağan, 18 Ağustos 1980'de Kütahya'da saklandıkları bağ evinde yakalanarak tekrar cezaevine kondular. 7 Ekim 1980 tarihinde idamı onaylanan Mustafa Pehlivanoğlu, 7 Ekim'i 8 Ekim'e bağlayan gece yarısından sonra, solcu militan Necdet Adalı'dan birkaç saat sonra, Mamak Cezaevi'nde asıldı. Pehlivanoğlu, Ankara Karşıyaka Mezarlığı'na gömüldü.

Mahkeme boyunca suçsuzum dedi

Mustafa Pehlivanoğlu mahkeme süresi boyunca polis ifadesinin işkence zoruyla alındığını ve kendisinin masum olduğunu iddia etti. 

Ailesi idamı ancak infazdan 3 gün sonra çocuklarını ziyarete geldiklerinde öğrenebildi.