Weissenberg & Karajan... Bu iki ismin bizimle ne ilgisi var?!
Klasik müzik tarihinin iki dev ismi, 1978 yılına ait bu videoda Mozart'ın Piano Concerto No. 21'i seslendiriyor. Bunların bir araya gelmiş olması hem ideolojik, hem de bizimle de ilgisi olması açısından ilginç.
Hikayeye Karajan dan başlayayım. Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük şeflerinden sayılan Herbert von Karajan'ın soyadındaki "KARA" sözcüğü Türkçe. Bunun nedeni Ailesinin kökeninin Rumelili Mekadon olmasından kaynaklanıyor. Büyük dedesi Georgios Karajánnis bir Osmanlı yurttaşı. Burayı uzatmayayım aile bir şekilde Viyana soylusu oluyor. Bizim muhteşem şefimiz ise o zamanlar Avusturya-Macaristan imparatorluğu içinde olan Salzburg'da doğuyor (1908).
Evet şimdi zurnanın zort dediği yere geliyoruz. Bizim şefimiz ilk önce Nisan 1933'te Salzburg'daki Nazi Partisi teşkilatına katılmak için başvuruyor. Fakat üyeliği takip edilmediği için resmileşmemesi nedeniyle 1935'te Aachen'deki Nazi Partisi teşkilatına üyeliği resmileşiyor. Hem de çok sıkı bir Nazi. Tüm Nazi dönemi boyunca konserlerini Nazilerin çok sevdiği Horst-Wessel-Lied ile açıyordu (Bu parça 1930'dan 1945'e kadar Nazi Partisi'nin (NSDAP) marşıydı.)
Ancak savaşın sonlarına doğru Nazilerin gözünden düştü. O da savaşın son günlerinde Milano'ya kaçtı. Savaş sonrası Nazilere yönelik yargılamalardan da aklandı. Yani ideolojik olarak bir dönem NAZİ idi.
Bu hikayenin ikinci kişisine gelince; Alexis Weissenberg Bulgaristan'da yaşayan bir Yahudi ailesinin çocuğu idi. Naziler Bulgaristan'a girdiğinde, o da ailesi ile 1941'de sahte evraklarla Bulgaristan'dan Türkiye'ye kaçmak istedi. Ancak sınırda yakalandılar. Bir küçük akordeon sayesinde bir Alman askerinin göz yummasıyla, o yakalandıktan sonraki tıkıldığı kamptan kaçtı. Önce İstanbul, sonra Filistin'e geçtiler. Daha sonra Fransa ya yerleştiler.
Uzatmayayım eski bir NAZİ orkestra şefi ile bir YAHUDİ piyanistin yolu bir şekilde Berlin Filarmoni Orkestrasında kesişti. İkisi de 1978'de alanlarının en iyisi kabul ediliyordu. Birlikte muhteşem konserler verdiler.
Bu videoda ilginç bir an var. Videonun tam 15:50 dakikasında Orkestra şefi KARAJAN, piyanonun başına geçip, kısa bir bölümü kendi seslendiriyor.
KISSADAN HİSSE: Hayat insanlara ilginç sürprizler yapar. Birbirine ideolojik olarak tamamen zıt iki insan, bir araya gelip, büyük alkış alabiliyorlar.
Mekadon kökenli olan biri, sıkı Alman milliyetçisi olabiliyor, Bulgaristan kökenli bir Yahudi ise "Fransız piyanist" olarak tarihe geçebiliyor.