Sohbetimizin sağlam bir temele oturması açısından milliyetçilik tarifiniz nedir? Hangi temellere dayanmaktadır? Türk Milliyetçiliğinin başlangıç tarihi nedir diye sorsak ne cevap verirsiniz?

İnsan bir toplum yaratığıdır. Homosapiens Sapiens'in, yani bizim, dünya yüzünde ortaya çıktığımızdan beri toplum dışında yaşadığımız bir çağ yoktur. İnsan toplumu, toplum de insanı yapmıştır. Bugün de aynı anda iç içe birçok toplum birimine mensubiyet hissederiz. Bir ailenin ferdiyiz. Çekirdek ailenin dışında bir akraba topluluğumuz, bir sülalemiz var. Bir köyün köylüsü, bir şehrin, kasabanın, memleketin hemşehrisiyiz. Bir takımın taraftarı, bir okulun mezunu veya okuyanıyız; bazıları hâlâ bir aşiretin üyesi. Nihayet bir milletin mensubuyuz. İç içe mensup olduğumuz bütün bu toplum birimleri arasında önceliği milletimize veriyorsak milliyetçiyiz demektir. Bu bir mensubiyet şuuru olarak milliyetçiliktir. Eğer dünya siyasetinin baş sürücüsünün milletlerin menfaatleri olduğunu düşünüyorsak, tarihin temel yürütücü amili milletler mücadelesidir diyorsak, Türkiye'nin bu gerçeğe göre yönetilmesi gerektiğine inanıyorsak, siyaset bilimi açısından da milliyetçiyiz demektir.​

Türk Milliyetçiliğinin başlangıç tarihi nedir sorusunu iki farklı şekilde anlamam gerekir. Türk Milleti'nde milliyetçilik hissi ne zaman doğmuştur? Türk Devleti'nin siyaseti ne zaman millî menfaat eksenli hâle gelmiştir? Buna Azar Gat'ın cevabını verebiliriz: Devlet varsa millet de vardır ve devlet varsa milliyetçilik de vardır.[1] Dolayısıyla Osman Turan Hoca haklıdır, Türk Milliyetçiliği Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi ile başlar, Mete ile başlar. Modernist millet teorisyeni Walker Connor'un dediği gibi, Göktürkler'le devam eder.[2]

Türk Milliyetçilliği'nin başlangıç tarihi nedir sorusunun ikinci anlamını, "sosyoloji" ve benzeri kavramları telaffuz ederek Türk Milliyetçiliği ne zaman yapılmaya başlanmıştır, veya batı milliyetçilikten bahsetmeye başladıktan sonra biz ne zaman başladık diye anlayabiliriz. Bu zorlama soru anlayışına, Türk Milliyetçiliği Ziya Gökalp ile, Yusuf Akçura ile başlar diye cevap veririz. Ama dediğim gibi bu zorlamadır. Meselâ Kaşgarlı Mahmut Türk Milliyetçisi değil midir? Yazan, çizen bir Türk Milliyetçisi… Ya Bilge Kaan ve Tonyukuk?Formun Altı

[1] Azar Gat, "Nations: The Long History and Deep Roots of Political Ethnicity and Nationalism", Cambridge University Press, 2013. Bakınız İskender Öksüz, "Millet ve Milliyetçilik", Panama, 2016, Azar Gat ile ilgili bölimler. [2] Walker Connor, "Dawning of Nations"; Atsuko Ichijo , Gordana Uzelac (Editörler) "When is the Nation?: Towards an Understanding of Theories of Nationalism", Routledge, 2005 kitabında, sayfa: 40. Altay Türkleri'nin kanaatince en eski milletlerden biri olduğu ifadsi sayfa: 45. Bakınız, İskender Öksüz, "Türk'üm Özür Dilerim", Panama, 2016 , sayfa 153.